«Ο βασιλιάς της Ασίας» στο υπόγειο θέατρο του Ιδρύματος «Μ. Κακογιάννης»

Θεατροποίηση ελληνικών πεζογραφημάτων*

Υπό τον τίτλο «Ο βασιλιάς της Ασίας», ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Χατζής, συνέθεσε, σκηνοθέτησε και παρουσίασε, στο υπόγειο θέατρο του Ιδρύματος «Μ. Κακογιάννης», ένα σκηνικό συμπίλημα αποτελούμενο από σπαράγματα διαφόρων έργων του σπουδαίου και αλησμόνητου, μοναδικής ποιητικότητας πεζογράφου Γιώργου Χειμωνά.

Σπαράγματα, εμμέσως αυτοβιογραφικά, που υποκρύπτουν προσωπικά του βιώματα από τη γενέτειρά του Θεσσαλονίκη, από την οικογένειά του, στενούς συγγενείς, από έρωτες κι αγάπες, χαρές και πόνους, ιδέες και γεγονότα, που επηρέασαν τη ζωή και το έργο του. 

Σπαράγματα στοχαστικά, που κυριολεκτούν ή αλληγορούν για τον άνθρωπο, την κοινωνία, την πνευματική δημιουργία. 

Η κειμενική διασκευή, αν και πολυπρόσωπη (κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Νεφέλη»), στη σκηνική της μεταφορά διαρθρώθηκε με δύο μόνο πρόσωπα.

Ένα ανδρικό πρόσωπο -τον Ποιητή (ευθεία παραπομπή στον Χειμωνά και με αυτοβιογραφικά στοιχεία για τη ζωή και το δραματικό, πρόωρο τέλος της)- και τη Γυναίκα - «μούσα» του (εκείνη που τον γέννησε, όποια μικρό τον κανάκεψε, τη γυναίκα του παράφορου έρωτα, τη γυναίκα της πιστής αγάπης).

Επιφανής νευρολόγος και ψυχίατρος, ο Γ. Χειμωνάς υπήρξε πρωτοπόρος της αυτόματης γραφής στην Ελλάδα. Επέλεξε συνειδητά τη γραφή που δεν υπακούει σε «ορθολογικούς» κανόνες σύνταξης και των «λογικών» σημείων στίξης του λόγου. 

Τη γραφή που υπακούει στο αίσθημα του ανθρώπου. 

Στη ροή και στους συνειρμούς της σκέψης και της μνήμης του. Στην ψυχολογική και διανοητική του «άμπωτη» και «παλίρροια». Στους παλμούς της καρδιάς, στην ηρεμία και τη φόρτιση του λόγου. Στο οργανικά και ψυχολογικά καθορισμένο μεγάλο ή μικρό εύρος της αναπνοής του. Στην ευγλωττία και αναγκαιότητα της σιωπής. 

Και στο τυπωμένο κείμενο αλλά και στη σκηνική μεταφορά του, από τον Κ. Χατζή διέφυγε σε σημαντικό βαθμό αυτό το καθοριστικό ιδίωμα της γραφής του Χειμωνά. Ιδίωμα που προσιδιάζει στην τόσο ξεχωριστή ποιητικότητα της πεζογραφίας του. 

Η αναμφισβήτητα ατμοσφαιρική παράστασή του «πλουτίστηκε» με την -μεγάλης τέχνης, πολύσημου χειρισμού του λόγου- ερμηνεία της Λυδίας Κονιόρδου (ιδιαιτέρως στις μεγάλης ηλικίας γυναίκες) και την πρωτότυπη, αισθαντική μουσική του Νίκου Ξυδάκη, εκτελεσμένη ζωντανά επί σκηνής από τον Δημήτρη Χουντή (εξαιρετικός σαξοφωνίστας).

Αξιοσημείωτη είναι και η ερμηνευτική προσπάθεια του Βαγγέλη Παπαδάκη (Ποιητής). 

Από τη στήλη  "ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ" του Ριζοσπάστη.