Α. ΤΑΣΣΟΣ
Εικονοπλάστης - υμνητής αγώνων, πόθων και παθών του λαού
Ένας αιώνας από τη γέννηση του κορυφαίου χαράκτη
Φτωχοαγρότες οι γονείς του, δεν διανοούνταν καν ότι ο Τάσσος τους θα γίνει καλλιτέχνης και ότι δεκαεννιά χρόνια αργότερα, εμπνευσμένος από την 25η Μαρτίου του 1821 θα εικονογραφούσε το παράνομο, κοινό λεύκωμα του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, «Από τους αγώνες του ελληνικού λαού», που κυκλοφόρησε στις 25 Μάρτη του 1943, παράλληλα με τη Διακήρυξη - Κάλεσμα της ΚΕ του ΕΑΜ για παλλαϊκή συμμετοχή στη μεγάλη διαδήλωση που έγινε την ίδια μέρα στην Αθήνα, ενάντια στην τριπλή φασιστική κατοχή.
Δεν φαντάζονταν οι γονείς ότι ο γιος τους θα δημιουργούσε ένα τεράστιας
αξίας, πολύτιμο για το λαό, τον τόπο και το σύγχρονο πολιτισμό μας
εικαστικό έργο. Ότι θα γινόταν αυτό που πολλά χρόνια αργότερα, σχολίαζε
ένας αντίθετος ιδεολογικά συγχωριανός και συμμαθητής του: «Ο Τάσσος
είναι καταπληκτικός. Χαράζει παραστάσεις πάνω σε ξύλο από ελιά και τις
τυπώνει. Αλλά τι να το κάνεις; Είναι κομμουνιστής».
Καθώς συμπληρώνεται ένας αιώνας από τη γέννηση (25/3/1014) του μέγιστου Έλληνα χαράκτη - ζωγράφου Τάσσου Αλεβίζου, γνωστού ως «Α. Τάσσος» (ψευδώνυμο με το οποίο υπέγραψε ένα σπουδαστικό σχέδιό του), που ανέβηκε στο «βάθρο» των αθανάτων δημιουργών του 20ού αιώνα, στις 13 Οκτώβρη του 1983, ο «Ριζοσπάστης» θεωρεί «χρέος» του να αποτίσει αυτόν τον ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη και την αγωνιστική, εικαστική και ευρύτερα πολιτιστική προσφορά του.
Προσφορά μοναδική και ανεκτίμητη, που ομοψυχούσε κι έκφραζε τα δίκια, τους πόθους, τα οράματα, τους αγώνες και τα πάθη του λαού μας. Γιατί, όπως ο ίδιος έλεγε: «Το χέρι το δικό μου ξεκινάει από την καρδιά».
Το
1919 η οικογένεια Αλεβίζου έρχεται στην Αθήνα.
Κατοικεί στο αραιοκατοικημένο Δουργούτι, που το 1922 «πλημμυρίζει» από τη βασανισμένη μικρασιατική προσφυγιά. Η δυστυχία, ο πόνος, η βιοπάλη και η αξιοπρέπεια των ξεριζωμένων προσφύγων σημάδεψαν τον μικρό Τάσο Αλεβίζο, που παιδάκι ακόμα αποφάσισε: «Θα γίνω ζωγράφος». Μόνον ο καθηγητής του στο Σχολαρχείο, κατόπιν ιστορικός του νεοελληνικού θεάτρου, Γιάννης Σιδέρης, υποστήριξε την έφεσή του στη ζωγραφική.
Μαθητής ακόμα δραστηριοποιείται στην Εργατική Λέσχη Δουργουτίου. Παραμονές της Πρωτομαγιάς του 1930, ο Τάσσος συλλαμβάνεται από την αστυνομία «προληπτικά», μαζί με άλλους απεργούς.
Μετά από μιάμιση μέρα παραδίδεται στον πατέρα του, με τη σύσταση να συμμορφωθεί. «Και συμμορφώθηκα. Την άλλη μέρα κιόλας έγινα μέλος της ΟΚΝΕ...», θυμόταν ο Τάσσος.
Τελειώνοντας το Γυμνάσιο, κόντρα στον πατέρα του, δίνει εξετάσεις και εισάγεται στη Σχολή Καλών Τεχνών. Μαθαίνει ζωγραφική από τον Παρθένη και χαρακτική από τον μαρξιστή και αισθητικά ριζοσπαστικό Γιώργο Κεφαλληνό, ο οποίος, με μια μικρή ομάδα σπουδαστών του, οδήγησε σε μεγάλη άνθιση τη χαρακτική στα χρόνια 1935 - 1960.
Από «ταπεινή» τεχνική την ανέδειξε σε υψηλή τέχνη.
Πριν τελειώσει τις σπουδές του, το Μάρτη του 1936, ο Α. Τάσσος
παρουσιάζει στο βιβλιοπωλείο «Ελευθερουδάκη» την πρώτη του ατομική
έκθεση που εντυπωσιάζει, γιατί η «γλώσσα» των έργων του «κοινωνούσε»
τους ανθρώπους με το καλό και το ωραίο. Την ίδια χρονιά η έκθεση αυτή
παρουσιάζεται στην Πράγα και στο Κόζιτσε.
Επιβάλλεται το καθεστώς
της 4ης Αυγούστου. Κινδυνεύοντας από τη μεταξική δικτατορία, λόγω της
πολιτικής και καλλιτεχνικής του δράσης, ο Α. Τάσσος φεύγει στο
εξωτερικό. Για δύο χρόνια σπουδάζει στο Παρίσι, στη Ρώμη και τη
Φλωρεντία.
Στο εξωτερικό αποκτά ευρεία εικαστική γνώση, αλλά επηρεάζεται από τις πιο προοδευτικές αισθητικές τάσεις της χαρακτικής, όπως των Κ. Κόλβιτς, Ε. Μουνκ και των Γερμανών εξπρεσιονιστών. Το 1938 επιστρέφει στην Αθήνα και παρουσιάζει 6 μεγάλου μεγέθους ξυλογραφίες στην Πανελλήνια Έκθεση Κλασικών Τεχνών.
Αποσπά το Α' Βραβείο Χαρακτικής, αλλά και συλλαμβάνεται από τη μεταξική δικτατορία, που τον «περιποιείται» δεόντως... (Ολόκληρο το αφιέρωμα ΕΔΩ)
Εικονοπλάστης - υμνητής αγώνων, πόθων και παθών του λαού
Ένας αιώνας από τη γέννηση του κορυφαίου χαράκτη
Έναν αιώνα πριν, το 1914, στις 25 Μάρτη,
στη Λευκοχώρα της Μεσσηνίας, ο Αντώνης Αλεβίζος (γόνος οπλαρχηγών
αγωνιστών του '21) και η Σταυρούλα Πετρουλιά, αποκτούν ένα αγόρι, που
έμελλε να γίνει όλα όσα σημαίνει το επίθετο «εθνικός» δημιουργός. Αναστάσιος, το όνομα του παιδιού.
Φτωχοαγρότες οι γονείς του, δεν διανοούνταν καν ότι ο Τάσσος τους θα γίνει καλλιτέχνης και ότι δεκαεννιά χρόνια αργότερα, εμπνευσμένος από την 25η Μαρτίου του 1821 θα εικονογραφούσε το παράνομο, κοινό λεύκωμα του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, «Από τους αγώνες του ελληνικού λαού», που κυκλοφόρησε στις 25 Μάρτη του 1943, παράλληλα με τη Διακήρυξη - Κάλεσμα της ΚΕ του ΕΑΜ για παλλαϊκή συμμετοχή στη μεγάλη διαδήλωση που έγινε την ίδια μέρα στην Αθήνα, ενάντια στην τριπλή φασιστική κατοχή.
Καθώς συμπληρώνεται ένας αιώνας από τη γέννηση (25/3/1014) του μέγιστου Έλληνα χαράκτη - ζωγράφου Τάσσου Αλεβίζου, γνωστού ως «Α. Τάσσος» (ψευδώνυμο με το οποίο υπέγραψε ένα σπουδαστικό σχέδιό του), που ανέβηκε στο «βάθρο» των αθανάτων δημιουργών του 20ού αιώνα, στις 13 Οκτώβρη του 1983, ο «Ριζοσπάστης» θεωρεί «χρέος» του να αποτίσει αυτόν τον ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη και την αγωνιστική, εικαστική και ευρύτερα πολιτιστική προσφορά του.
Προσφορά μοναδική και ανεκτίμητη, που ομοψυχούσε κι έκφραζε τα δίκια, τους πόθους, τα οράματα, τους αγώνες και τα πάθη του λαού μας. Γιατί, όπως ο ίδιος έλεγε: «Το χέρι το δικό μου ξεκινάει από την καρδιά».
Κατοικεί στο αραιοκατοικημένο Δουργούτι, που το 1922 «πλημμυρίζει» από τη βασανισμένη μικρασιατική προσφυγιά. Η δυστυχία, ο πόνος, η βιοπάλη και η αξιοπρέπεια των ξεριζωμένων προσφύγων σημάδεψαν τον μικρό Τάσο Αλεβίζο, που παιδάκι ακόμα αποφάσισε: «Θα γίνω ζωγράφος». Μόνον ο καθηγητής του στο Σχολαρχείο, κατόπιν ιστορικός του νεοελληνικού θεάτρου, Γιάννης Σιδέρης, υποστήριξε την έφεσή του στη ζωγραφική.
Ένταξη στην πρωτοπορία
Μαθητής ακόμα δραστηριοποιείται στην Εργατική Λέσχη Δουργουτίου. Παραμονές της Πρωτομαγιάς του 1930, ο Τάσσος συλλαμβάνεται από την αστυνομία «προληπτικά», μαζί με άλλους απεργούς.
Μετά από μιάμιση μέρα παραδίδεται στον πατέρα του, με τη σύσταση να συμμορφωθεί. «Και συμμορφώθηκα. Την άλλη μέρα κιόλας έγινα μέλος της ΟΚΝΕ...», θυμόταν ο Τάσσος.
Τελειώνοντας το Γυμνάσιο, κόντρα στον πατέρα του, δίνει εξετάσεις και εισάγεται στη Σχολή Καλών Τεχνών. Μαθαίνει ζωγραφική από τον Παρθένη και χαρακτική από τον μαρξιστή και αισθητικά ριζοσπαστικό Γιώργο Κεφαλληνό, ο οποίος, με μια μικρή ομάδα σπουδαστών του, οδήγησε σε μεγάλη άνθιση τη χαρακτική στα χρόνια 1935 - 1960.
Από «ταπεινή» τεχνική την ανέδειξε σε υψηλή τέχνη.
Στο εξωτερικό αποκτά ευρεία εικαστική γνώση, αλλά επηρεάζεται από τις πιο προοδευτικές αισθητικές τάσεις της χαρακτικής, όπως των Κ. Κόλβιτς, Ε. Μουνκ και των Γερμανών εξπρεσιονιστών. Το 1938 επιστρέφει στην Αθήνα και παρουσιάζει 6 μεγάλου μεγέθους ξυλογραφίες στην Πανελλήνια Έκθεση Κλασικών Τεχνών.
Αποσπά το Α' Βραβείο Χαρακτικής, αλλά και συλλαμβάνεται από τη μεταξική δικτατορία, που τον «περιποιείται» δεόντως... (Ολόκληρο το αφιέρωμα ΕΔΩ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου