Μνήμη Μιχάλη Κατσαρού

 

Μιχάλης Κατσαρός  Ο ποιητής του «Αντισταθείτε»

 

Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΟΥ

Αντισταθείτε
σ' αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι
και λέει: καλά είμαι εδώ.
Αντισταθείτε σ' αυτόν που γύρισε πάλι στο σπίτι
και λέει: Δόξα σοι ο Θεός .
Αντισταθείτε
στον περσικό τάπητα των πoλυκατοικιών
στον κοντό άνθρωπο του γραφείου
στην εταιρεία εισαγωγαί- εξαγωγαί
στην κρατική εκπαίδευση
στο φόρο
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.... 

 

Ο Μιχάλης Κατσαρός γεννήθηκε στην Κυπαρισσία το 1920. Εκανε την πρώτη του εμφάνιση στα Γράμματα μέσα από το περιοδικό «Διάπλαση των Παίδων», το 1929. Στη διαδήλωση του 1935 στην Κυπαρισσία για τα «Σταφιδικά» συμπορεύτηκε με τους σταφιδοπαραγωγούς, κρατώντας το κόκκινο λάβαρο του ΚΚΕ, ενώ έγραψε και ποίημα αφιερωμένο στα γεγονότα αυτά.

Ελαβε μέρος στο Αλβανικό έπος, ως αεροπόρος, ενώ στη διάρκεια της φασιστικής Κατοχής πάλεψε μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ. Πιάστηκε από συνεργάτες των Γερμανών και βασανίστηκε άγρια στα κολαστήρια της Γκεστάπο και των φυλακών Χατζηκώστα. Ελαβε μέρος στο Μεγάλο Δεκέμβρη του 1944, πολεμώντας κατά των Εγγλέζων ιμπεριαλιστών.

Το καλοκαίρι του 1945, έγινε μέλος του ΚΚΕ και ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε ποίημά του με τίτλο «Σήμερα έγινα σύντροφος». Τον Αύγουστο του 1945, και πάλι ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε το ποίημα «Χιροσίμα» με αντιιμπεριαλιστικό περιεχόμενο.

Στις 26 Μάη 1947 ο «Ριζοσπάστης» με αφορμή το θάνατο του Γιώργη Σιάντου, μιας θρυλικής προσωπικότητας του ΚΚΕ, που πέθανε στις 20 Μάη, δημοσίευσε το ποίημα του Μιχάλη Κατσαρού «Στον τάφο του Γ. Σιάντου», δεκαπεντασύλλαβος με δημώδες άρωμα θρήνου.

Ο Μιχάλης Κατσαρός εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε εφημερίδες και ραδιοφωνικούς σταθμούς, εξέδωσε 14 ποιητικές συλλογές, πέντε φιλοσοφικά κείμενα και το μυθιστόρημα «Οι Συλλέκται της Μονόχρα».

«Εμπρός αδέλφια μου! / Εμπρός ψαράδες! / Μακριά πίσω από τα γκρεμισμένα μας τείχη, / Ελευθερία».
 (Μιχάλης Κατσαρός: «Μεσολόγγι»)

Σήμερα που η νέα τάξη του αίματος προκαλεί την ατροφία του πνεύματος, καταστρέφει τη βιόσφαιρα, λεηλατεί τους πόρους του πλανήτη με βάση τις ανισότητες και τελειοποιεί ο ιμπεριαλισμός τα θανατηφόρα όπλα, καταδικάζει σε θάνατο όσους αντιστέκονται: Λαούς, πνευματικούς ανθρώπους... Το «Αντισταθείτε» του ποιητή είναι σύμβολο της ταξικής πάλης. Γιατί τον αείμνηστο φίλο ποιητή Μιχάλη Κατσαρό τον καίγαν οι πυρκαγιές των ιδεών της Παρισινής Κομμούνας, της Οχτωβριανής Επανάστασης... τον καίγαν τα κηροπήγια του Γιάννη Αγιάννη... Εγραψε με τη γροθιά και το λόγο του: «Σ' όλα τα όνειρά μας: Ελευθερία».*

 

Τα έργα του Μιχάλη Κατσαρού έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και ποιήματά του μελοποιήθηκαν από τους Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Μαρκόπουλο και Αργύρη Κουνάδη.

 

ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ   Μιχάλης Κατσαρός   ΕΔΩ

 Τιμώντας τη μνήμη του ποιητή Μιχάλη Κατσαρού (21 Νοέμβρη 1998), το Αρχείο της ΕΡΤ, ψηφιοποίησε και παρουσιάζει μέσω των ιστοσελίδων www.ert-archives.gr  και  www.ert.gr το σχετικό επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ των Γιώργου & Ηρώς Σγουράκη «Μονόγραμμα», παραγωγής 1983.
Στο ντοκιμαντέρ, ο ποιητής μιλά για τη ζωή και το έργο του, περπατώντας στο κέντρο της Αθήνας και περιγράφοντας τις καθημερινές του δραστηριότητες. Παράλληλα, διαβάζει αποσπάσματα ποιημάτων του και αναλύει τις σκέψεις του για την ποίηση και την τέχνη. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στη θητεία του στο Μετοχικό Ταμείο Στρατού, στη Σχολή Θεάτρου του Δεσποτίδη μετά την απελευθέρωση, στην πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία με το ποίημα «Μπαρμπερίνικο καράβι» (1946), καθώς και στο λογοκριμένο ποίημά του «Αντισταθείτε (Η Διαθήκη μου)». Την αφήγηση πλαισιώνουν αποσπάσματα μελοποιημένης ποίησης του Μ. Κατσαρού όπως, το «Τύμπανα παίζω» και το «Μάχομαι».**

   * Ο ποιητής του «Αντισταθείτε»  ΕΔΩ

 

** Αφιέρωμα στον Μιχάλη Κατσαρό ΕΔΩ