Εντίθ Πιάφ "Πιάφ στη γαλλική αργκό σημαίνει σπουργιτάκι"

Πριν 50 χρόνια σίγησε για πάντα η φωνή του 20ου αιώνα. 

  

Padam... Padam... Padam...

 Glanzberg Contet

"Αυτός ο ρυθμός που με στοιχειώνει μέρα-νύχτα,
 αυτός ο ρυθμός, δε γεννήθηκε σήμερα.
 Έρχεται από τόσο μακριά όσο κι εγώ,
 παιγμένος από χίλιους μουσικούς.
 Μια μέρα αυτός ο ρυθμός θα με τρελάνει.
 Εκατό φορές θέλησα να πω γιατί,
 μα μου 'κοψε τη κουβέντα.
 Πάντα προλαβαίνει και μιλά πριν από μένα
 κι η φωνή του σκεπάζει τη δική μου.

 Παντάμ... παντάμ... παντάμ...
 καταφθάνει τρέχοντας πίσω από μένα
 Παντάμ... παντάμ... παντάμ...
 και μου κάνει το κόλπο του "Θυμάσαι;"
 Παντάμ... παντάμ... παντάμ...
 είναι ένας ρυθμός που με δείχνει με το δάχτυλo
 και που σέρνω πίσω μου σαν ηλίθιο λάθος.

 Αυτός ο ρυθμός όλα τα ξέρει απ' έξω
 Μου λέει: -'Για θυμήσου τις αγάπες σου.
 Θυμήσου μιας κι είν' η σειρά σου
 και δεν υπάρχει λόγος να μη κλαις,
 με τις αναμνήσεις σου υπό μάλης...'
 Κι εγώ ξαναβλέπω όσους μένουν.
 Τα είκοσι χρόνια μου, παίζουνε ταμπούρλο.
 Βλέπω να αλληλοχτυπιούνται με κινήσεις,
 όλης της κωμωδίας των ερώτων,
 σ' αυτό το ρυθμό που συνεχίζει...

 Παντάμ... παντάμ... παντάμ...
 Tα "σ' αγαπώ" των εθνικών εορτών
 Παντάμ... παντάμ... παντάμ...
 Tα "για πάντα" που αγοράζουμε στις εκπτώσεις.
 Παντάμ... παντάμ... παντάμ...
 Tα "θέλεις;" ορίστε, σε πακέτα.

 Κι όλα αυτά για να ξαναπέσω στη γωνιά.
 Πάνω στο ρυθμό που μ' αναγνώρισε...
 Ακούστε το σαματά που μου κάνει...
 Λες και παρελαύνει όλο το παρελθόν μου...
 Πρέπει να κρατήσω τη λύπη μου για μετά.
 Έχω ολόκληρο σολφέζ,
 γι' αυτό το ρυθμό που χτυπά... Που χτυπά σα ξύλινη καρδιά..."   *

Πιάφ στη γαλλική αργκό σημαίνει σπουργιτάκι. Το παρατσούκλι αυτό πήρε ένα κοριτσάκι των δρόμων του Παρισιού που διέθετε μια φωνή, η οποία δεν άφησε ασυγκίνητο κανένα...

 

Η Εντίθ Γκασιόν γεννήθηκε λίγο πριν τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο... Τι ζωή, «θεέ» μου! Όλοι οι κατατρεγμοί των «αθλίων» του Παρισιού των αρχών και των αμέσως μεταπολεμικών χρόνων του περασμένου αιώνα, στο ίδιο πρόσωπο! Στο ίδιο μικρό και αδύναμο σώμα! Η μάνα, τραγουδίστρια σε «καφέ», την εγκαταλείπει κυνηγώντας μια καριέρα, που δε θα έρθει ποτέ! Θα πεθάνει ζητιάνα! **

Ο πατέρας, φιλότιμος, αλλά ατάλαντος ακροβάτης σε τσίρκο και αργότερα στους δρόμους του Παρισιού. Κατάντησε, όπως ήταν επόμενο, αλκοολικός! Το «μωρό» καταλήγει στη μάνα του πατέρα της, στη γιαγιά, η οποία «διευθύνει» ένα μπορντέλο, με φτωχές, δυστυχισμένες και, συνάμα, καλοκάγαθες πόρνες. Σαν από αντίδραση, σαν κάποια «ανώτερη» δύναμη να φρόντισε το μωρό, η μικρή Εντίθ τυφλώνεται για 4 ολόκληρα χρόνια. Από τα 3 έως τα 7 της ακούει, αλλά, ευτυχώς, δε βλέπει όλα όσα συμβαίνουν στο μπορντέλο της γιαγιάς. Και συμβαίνουν τα πάντα, αφού οι πελάτες είναι «κάθε καρυδιάς καρύδι».

 Από τα 7 μέχρι τα 15 ζει με τον αλκοολικό πατέρα της. Μαζί του αρχίζει να τραγουδάει στα πεζοδρόμια. Αυτός ακροβατικά και εκείνη τραγούδι! Στα 15 της ανοίγει τα φτερά της να πετάξει μόνη της. Μια φίλη της κρατάει ανάποδα ένα καπέλο και αυτή τραγουδάει. Ο,τι μαζέψουν (και τι να μαζέψουν;), ίσα που τους φτάνει για το φαγητό τους, το ποτό τους (άρχισε από μικρή να πίνει), και τα ναρκωτικά, που έχει ήδη ξεκινήσει!

Εκεί στο δρόμο, σε αυτή τη νεαρή ηλικία, γνωρίζει τον πρώτον άνθρωπο που ήξερε να εκτιμήσει τη φωνή της. Την παίρνει στο μαγαζί του. Η μια επιτυχία διαδέχεται την άλλη.

Με διάφορα μικρά σκαμπανεβάσματα, κυρίως από τον κακό, πια, χαρακτήρα της, από τις ανασφάλειές της και από την έλλειψη παιδείας, η καριέρα της, μέρα με τη μέρα, μεγαλώνει. Σε λίγο, η φωνή της θα γίνει σήμα κατατεθέν για το Παρίσι. Τα μεγάλα χολ, (Ολυμπιά, κ.ά,) της ανοίγουν τις πόρτες και τη φιλοξενούν. Μεγάλα ονόματα της μουσικής, του θεάτρου, του σινεμά και της λογοτεχνίας, γίνονται φίλοι της (Ζαν Κοκτό, Μορίς Σεβαλιέ, Υβ Μοντάν, Σαρλ Αζναβούρ, Μάρλεν Ντίτριχ, Τσάρλι Τσάπλιν κ.ά). Στο μεταξύ πεθαίνει (δύο χρόνων) το παιδί της...

 

Γελιέστε, όμως, αν νομίζετε πως η Πιάφ πέρασε στον παράδεισο! Και αυτός ο κόσμος, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, θέλει να πάρει και όχι να δώσει! Και αυτή, που δίνει ασταμάτητα, παρακαλάει για ένα καθαρό φιλί, ένα αληθινό χάδι, μια πραγματική τρυφερότητα! Κάποιες στιγμές νομίζει ότι το βρίσκει, όπως στην περίπτωση του πυγμάχου Μαρσέλ  Σερντάν. (Σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα).

Η Πιάφ γεννήθηκε το 1915, θα πεθάνει το 1963 με ένα θάνατο, που δεν ταιριάζει σε κανέναν να πεθάνει (μόνη της στις Κάννες, από καρκίνο, αφού πρώτα γνώρισε κατατρεγμούς, άσυλα και νοσοκομεία)! Η κηδεία της έγινε στο Παρίσι και την αποχαιρέτησαν εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος. Τα γνωστά...

Την είπανε σπουργίτι! Και πράγματι, σπουργίτι ήτανε! Όμως, όχι ένα σπουργίτι ευτυχισμένο. Αλλά ένα σπουργίτι πληγωμένο. Ξεμαλλιασμένο, με σπασμένες φτερούγες, με το σώμα του γεμάτο πληγές. Τραυματισμένο βαθιά στην «ψυχή» του. Ένα σπουργίτι εξοντωμένο που μόλις, όμως, άρχιζε να τραγουδάει, όλες του οι πληγές έγιαναν και μαζί με τις δικές του πληγές έγιαναν και οι δικές μας!

 Ο κόσμος οφείλει ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στην Εντίθ Πιάφ. 

Η Εντίθ Πιάφ, για να μην το ξεχάσουμε και αυτό, στην κατοχή βρήκε το κουράγιο να σηκωθεί στο ύψος της. Έλαβε και αυτή, όπως, όφειλε, μέρος στην Αντίσταση...

*Περί Γραφής  Δοκίμια  

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ: "Σπουργιτάκι Μ' Αηδονιού Φωνή"

**"Ζωή σαν τριαντάφυλλο"

Εντίθ Πιαφ  "«Στόχος» της, η καρδιά των ανθρώπων"